Na
odgłos trąbki poszedł do szeregu,
Kamieniem
rzucił na złowrogi szaniec -
A.
Ś w i d e r, Powstaniec śląski z r. 1919
W styczniu 1920 roku na
terenie Górnego Śląska wprowadzono regulacje
Traktatu Wersalskiego, przewidziane dla plebiscytowego obszaru Górnego Śląska.
Odtąd wdrożeń pokojowych miały pilnować alianckie oddziały (francuskie,
brytyjskie i włoskie), natomiast
Niemiecka Straż Graniczna i wojsko niemieckie musiały opuścić teren plebiscytowy.
Władzę cywilną na obszarze plebiscytowym i zwierzchność nad wojskami
alianckimi należała do Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej na
Górnym Śląsku, która na swoją siedzibę wybrała Opole. Do prowadzenia
kampanii plebiscytowej rząd polski powołał
Polski Komisariat Plebiscytowy (PKPleb.), na jego czele stanął Wojciech Korfanty, komendantem od
spraw wojskowych pozostał Alfons Zgrzebnik. Na siedzibę Polskiego Komisariatu
Plebiscytowego wybrano Hotel „Lomnitz” w Bytomiu. Zaczęły się przygotowania do
plebiscytu zarówno po stronie polskiej, jak i niemieckiej. Ta ostatnia była
wspierana przez Sipo (Sicherhietspolizei). Przeprowadziła ona wiele akcji
przeciwko mieszkańcom Śląska optującym za Polską. Taką głośną sprawą było
zabicie w Katowicach lekarza Andrzeja Mielęckiego, polski działacza
politycznego i społecznego. Te wydarzenia doprowadziły do wybuchu II powstania
śląskiego w nocy z 19 na 20 sierpnia
1920 roku. Powstanie zakończyło się sukcesem, zajęto powiaty nadgraniczne i
większość górnośląskiego okręgu przemysłowego, nie atakowano dużych miast, bo w
nich stacjonowały wojska alianckie. Po wygranej doszło do podpisania
porozumienia o zawieszeniu walk pomiędzy Józefem Korfantym i Kurtem Urbankiem
(stał na czele Niemieckiego Komisariatu Plebiscytowego z siedzibą w Katowicach) pod patronatem
Komisji Międzysojuszniczej.